Физика 9 Одделение – ООУ „Даме Груев“

Бучава–основнинапомениБучаваенепосакуванзвук.Звукот е вибрација која влегува и е детектирана од увото. Без звук станувамедезориентирани,потребенниекакоизворнаинформациизаоколинатаисамитегосоздавамекако форма на комуникација (говор). Над одредена граница, бучавата може да предизвикафизичко нарушување;можедадоведедонарушеноздравјеилидапридонесеконнезгоди.Негативните ефекти на бучавата на работа вклучуваат стрес, иритабилност, загуба наефикасностилошиперформанси,попречувањенакомуникацииизголеменризикоднезгодиводополнениенапопреченаилицелосназагубанаслух.ОпасностиодбучаваДватанајважнифакторивоврскасоопасноститеодбучавакоиможедагооштетатслухотсе:• Нивотонабучава,коевообичаеногомеримево’А’криваизмеренидецибелниединициилиdB(А)(Забелешка:’Амерењето’блискусоодветствувасоодговоротначовечкотоувоназвукот)• ВреметовотекотнакоелуѓетосеизложенинаизворнабучаваИмаконкретнаопасностоднепосреднооштетувањепредизвиканоодблискостдоизворсоголеминтензитет, каде се создава звук со многу висок притисок (на пр.Пневматскоковањеилиспојување,зацврстување,пневматскиалатиилипиштоли).ИзложеностнабучаваШтетните ефекти на бучавата се поврзани со вкупниот износ на енергијаилидозакојаувотојаприма.Дозата/енергијатазависиоддвафактора:нивотонабучаваивреметраењетона изложеноста. Широко е прифатено дека еднакви количини на енергија од бучавакоивлегуваатвоувотопредизвикуваатисташтетанаслухотнаизложенитеработници,безогледна видот на бучава.Оттаму,  кратката изложеност на високо ниво на бучава се смета декапредизвикуваспоредливооштетувањенаслухотвоодноснадолгаизложеностнанисконивонабучава.Амбиентални факторина работното место, значи декатребада се воведат граници заизложеностнабучававоработнотоместозадагизаштитатработницит.Овие’вредностизадејство во однос на изложеност’и’граничнивредностизаизложеност’ генерално сеизразеникако:•LEPd–дневналичнаизложеносткојанегиземапредвидефектитеназаштитатанаслухот.•LEPw–неделналичнаизложеносткојанегиземапредвидефектитеназаштитатанаслухот.•Горнонивонапритисокотназвукот–т.е.најгласнатамоменталнабучавакојаможедасеслучивотекотнаеденработенден,генералномеренавоdB(C).Еденширокоприфатенпримере„Горнаакционавредностнаизложеноста“од85dB(A)LEPd.Ова е еквивалентно на изложеноста на постојана бучава при неимпулсивно ниво од 85dB(A), во тек од осум часа. Изложености со различни комбинации на ниво на звук ивреметраење може исто така да произведат со  LEPdof 85 dB(A),штоеилустриранвоследнататабела:НивонабучаваdB(A)Времетраењенаизложеност ’Доза’набучаваLEpd858часа85LEpd884часа85LEpd912часа85LEpd941часа85LEpd9730минути85LEpd10015минути85LEpd
Секоја изложеност ја претставува истата ’доза’ на бучава.Какоштоможедасевидиодтабелата,порастод3dB(A)преставувадуплирањенанивотонабучава.Аконивотонабучаваседуплира,за’дозата’даостанеиста,времетраењетонаизложеностатребадасепреполови.Табелата исто така дава индикација за важноста на заштита на слухот која треба да се носипостојановосрединисовисокабучава.ЗагубанаслухЗагубата на слух,т.е. процесот на загуба на аудиторна сензитивност,можедасекласифицираподдванаслови:• Загуба на слух предизвикана од бучаванастанувакогаќесеоштетатклеткитенавлакната во ушниот полжав.Воработнасредна, загубата на слух се појавува најчестопоради изложеност на прекумерна бучава. Ова е главниот проблем кој треба да секонтролира• ТинитусЅвонењевоушитеесубјективнасостојбакадешто„звуцитевоглавата“или„одѕвонувањето во ушите“седескриптивнисимптоми. Нема надворешни симптоми коиможедасенабљудуваат.КонтролнимеркиСекогаш кога бучавата е проблем, има редослед на приоритети за справување со истатаодноснонамалувањенабучавакајизворотилисокористењеналичназаштита.Најсигурниот начине да се намали целокупното ниво на бучава воработнотоместо,акотоа е изводливо. Многу проблеми може да се избегнат ако се внимава да се осигура декакарактеристики за намалување на бучава се вградени во новите машини кога ќе се набават.Акоенепрактичнодасенамаликајизворотнекојсериозенпроблемсобучавадоприфатливониво,можедаеможнодасеизолираизворотнабучаваилидасеоддалечатработницитеодизворот.Акотребалицадаработатвообластисоопасностодбучава, ќе им биде потребназаштитанаслухот(штитницизаушииличепчињазауши).Сепак,тиенетребадасесметаатзазаменазанамалувањетонабучава.ЛичназаштитаВоосноваимадвасистемикоисекористатзазаштитанаслухот:•ЧепчињазаушиЧепчињатазаушисемалипарчињаматеријалкојапсорбиразвукисевнесуваатвоувотозадасенамаликоличинатанаинтензитетназвуккојсепренесувасоcochlea.Иматритипа:−Постојани,наменетизакористењевонеопределенпериод−Еднократни,коисефрлаатпоеднокористење.−Заповеќекратнаупотреба,коиможедасекористатнеколкупати.•ШтитницизаушиШтитницитезаушисенаменетидагипокриваатушитесоголемичашкикоиседржатвопозицијасотраканаглава.Овиечашкиседизајниранисопрстенестоперничеодпластиченматеријалполнетосополиуретанскапенаилитечност.Флексибилнотопрстенестоперничеобезбедувазапечатувањепомеѓучашкитеистранатанаглаватаоколуушите.Едноставнататракаоколуглаватаеудобнаидозволуваштитницитедасевадатсолизгањекоганесепотребни,аспречувакористењенакапаилишлем.Другивидовиседодаденинабезбедноснитешлемовииможедасетргааткоганесепотребни.Заштитатанаслухоттребадасебиразадасенамалинивотоназвуккајувотонакорисникотдоподграницатазанезаштитенаизложеностдопрепорачаниотстандардзанивоназвук.Накрај,важноедекадоделувањетонаопремаесамополовинаодзадачата–требаистотакадасеосигурамедекасекојаопремаправилносекористиисоодветносеодржува.БорчеСтојчевскидиЗПР